Herşeyden önce bu bilgiler her ne kadar CIC-Uluslararası Av ve Yaban Hayatı Koruma Konseyinin yayınladığı Kırmızı Kitap'tan çevrilmiş olsada, Trofelerin ölçümlerinin ve değerlendirilmelerinin atanmış yetkili CIC eksperleri tarafından yapılarak ve yorumlanarak nihai karara bağlanacağını asla aklınızdan çıkarmayın. Çünkü bu ölçümler gerçekleştirilirken, Kırmızı kitapta yer alan bu tablonun yanında, yalnızca yetkili eksperlerde bulunan ve karşılaştırmalar için kullanılan referans kitaplarınada başvurulmaktadır.
Aşağıdaki Tablo değerledirmenin yapıldığı kriterler ve onların çarpan sayılarını ve ayrılmış puanları göstermektedir. Tablonun altında ölçümlerde diğer kriterlerin neler olduğunu dilim yettiğince Türkçe'ye çevirmeye çalıştım.
| CIC- Uluslararası Av ve Yaban Hayatı Koruma Konseyi |
| Yaban Domuzu Trofe Değerlendirme Tablosu |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Yaban Domuzu |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Wild Boar |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Sanglier |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Wildschwein |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
Ölçüm |
Toplam |
Ortalama |
Çarpan |
Puan |
| 1 Ölçüm Puanları |
| |
|
|
|
.............. |
cm |
.............. |
cm |
x1 |
....... |
| 1.1 Sol Alt Azının Uzunluğu |
.............. |
cm |
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| Sağ Alt Azının Uzunluğu |
.............. |
cm |
| |
|
|
|
| |
|
|
|
.............. |
mm |
.............. |
mm |
x3 |
....... |
| 1.2 Sol Alt Azının Eni |
.............. |
mm |
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| Sağ Alt Azının Eni |
.............. |
mm |
| |
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
x1 |
....... |
| 1.3 Sol Üst Dişin Çevresi |
.............. |
cm |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
x1 |
....... |
| Sağ Üst Dişin Çevresi |
.............. |
cm |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
| 2 Estetik Puanları |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
....... |
| 2.1 Alt Dişler ( 0-2 Puan) |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
....... |
| Üst Dişler ( 0-3 Puan) |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
Toplam |
....... |
| |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Ceza Puanları |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
....... |
| 2.2 Ceza Puanları ( 0-10 Puan) |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
....... |
| |
|
|
|
|
|
|
|
Final |
| |
|
|
|
|
|
|
|
Skoru |
TANIMLAMALAR
1.1 Alt Azının Uzunluğu : Alt azının uzunluğu, uctan uca dış kıvrımdan milimetrik olarak alınır, ve en yakın santimetreye uyarlanır. Örnek vermek gerekirse 237 mm = 23,7 cm. Eğer bir diş kırıksa, kalan kısmına kadar ölçülür.
1.2 Alt Azının Eni : Alt azının eni, dipteki en kalın yerinden kumpasla milimetre olarak ölçülür. Sıradışı şişlikler ve yumrular ölçülmez.
1.3 Üst Dişlerin Çevresi : Üst dişlerin çevresi, yine en kalın noktasından milimetrik olarak alınır ve en yakın santimetreye uyarlanır. Beklenmedik sıradışı çıkıntı ve yumrular ölçülmez. Oyuklar veya girintiler şeritmetre ile ölçüldüğünden sorun olmayacaktır.
2.1 Estetik Puanları : Estetik adına verilebilecek 5 tam puandan 2 si alt dişler 3 ü ise üst dişler için ayrılmıştır. Bu kriterler aşağıdaki gibidir :
ALT DİŞLERİN ESTETİK PUANLAMAYA GÖRE KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ
Alt Dişlerin Kesici kısımlarındaki Koyu Kahveden Siyaha giden rengi,
Alt Dişlerin kıvrım ve dış cephelerinin nizamı
Alt Dişlerin Kesici kısımlarının yüzeyinin görünümü
Alt Dişlerin Uçlarının şekli
Alt Dişlerinin kavisinin yuvarlak formu
Bu yukarıda sayılan kriterler tek tarafta mevcut ise 1 puan, iki tarafta da mevcut ise 2 puan olarak değerlendirilir. Fakat bu değerlendirme tamamen ve yalnızca CIC Eksperlerine verilen Referans kitaptaki karşılaştırma örneklerine dayanılarak, CIC Eksperlerince yapılabilir.
ÜST DİŞLERİN ESTETİK PUANLAMAYA GÖRE KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ
Üst Dişlerin Kıvrımı bir tarafta çok belirgin ise 1 Puan iki taraftada çok belirgin ise 2 Puan olarak değerlendirilir.
Üst Dişlerin Kesici yüzeyinin rengi bir taraf için 0,5 Puan iki taraf için 1 Puan olarak değerlendirilir. Fakat bu değerlendirme tamamen ve yalnızca CIC Eksperlerine verilen Referans kitaptaki karşılaştırma örneklerine dayanılarak, CIC Eksperlerince yapılabilir.
2.2 Ceza Puanlarının Düşümü
| Ceza Puanlamaları |
Tek Taraf |
Çift Taraf |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Alt Dişlerin Kesici Yüzeyi ( 3 puana kadar ) |
|
|
|
|
|
| Alt Dişlerin Kesici Yüzeyi'nin 4 santimden kısa olması |
|
|
1,5 Puan |
3 Puan |
| Alt Dişlerin Kesici Yüzeyi'nin 4,1 santim ila 5 santim arası olması |
0,5 Puan |
1 Puan |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Alt Dişlerin şeklinde, uzunluğunda ve genişliğinde eşitlik olmaması |
3 Puana kadar |
| Üst Dişlerin şeklinde, uzunluğunda ve genişliğinde eşitlik olmaması |
3 Puana kadar |
| Alt ve Üst dişlerin ölçülerinde oransızılık olması |
|
|
1 Puana kadar |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bu ceza puanlamaları yine sözü edilen referans kitaplarına dayanarak yapılabilir. Ve ceza puanları ( - ) olarak tablodaki yerlerine konur. Toplam ölçüm ve estetik puanlarından ceza puanlarının çıkarılması ile Final Skoruna ulaşılır.
CIC Kriterlerine göre trofe değerlendirmesi yalnızca CIC tarafından yetkilendirilmiş ve sertifikalandırılmış CIC Eksperlerince yapılabilir. Ve bu değerlendirme Kırmızı ve Mavi Kitaplar yanında sadece Eksperlerde bulunan referans kitaplarınında yardımı ile yapılabilmektedir. Türkiye'de CIC- Uluslararası Av ve Yaban Hayatı Koruma Konseyi başkanlığını Sayın Ahmet BAĞCI yardımcılığını'da Sayın Yaşar Burak USLU yürütmektedir. Kendileri aynı zamanda uluslararası CIC Eksperleridir.
Kaynak : CIC-Red Book @http://www.cic-wildlife.org/
Türkçeye Çeviren : Deniz Diren
Not: Arkadaşlar trofe niteliğinde olduğunu düşündüğünüz dişleri, ölçüme göndermeden hakkında karar vermeyin. Yorumlamalar ve karşılaştırmalar o kadar farklı ki CIC Eksperlerince denetlenmedikçe ve tescillenmedikçe yukarıdaki tabloları kendi başınıza kullanmanız size hiçbir net cevap vermeyecektir. Bu yazı sadece bilgi edinmeniz amaçlı yayınlanmıştır.
